ΜΟΝΗ ΔΩΔΕΚΑΤΗ
Τριακόσια μέτρα ψηλά από τη θάλασσα, μισή ώρα από το μοναστήρι του Καρακάλλου, μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο στην ανατολική πλευρά του Αγίου Όρους, βρίσκεται μία από τις παλαιότερες Μονές του Αγίου Όρους, η Ιερά Μονή Φιλοθέου. Η παράδοση αναφέρει ότι το μοναστήρι κτίστηκε από τον Όσιο Φιλόθεο, σύγχρονο του Αγίου Αθανασίου, πριν το 972, και ονομαζόταν παλιά Μονή Φτέρης. Από τους κυριότερους ευεργέτες στα πρώτα χρόνια της Μονής υπήρξε ο Αυτοκράτορας Νικηφόρος Βοτανειάτης και αργότερα άλλοι Βυζαντινοί Αυτοκράτορες της Δυναστείας των Παλαιολόγων. Τον 13ο αιώνα ο Σέρβος ηγεμόνας Στέφανος Δουσάν, γνωστός για τη βοήθειά του στα μοναστήρια του Άθωνα, θα ενισχύσει τη Μονή Φιλοθέου. Συνέπεια της βοήθειας αυτής θα είναι ότι σημαντικό μέρος των μοναχών της, στην περίοδο εκείνη, θα είναι σερβικής καταγωγής. Από τις πιο έντονες προσωπικότητες που θα μονάσουν στη Φιλοθέου θα είναι ο Ηγούμενος της Μονής Διονύσιος, στις αρχές του 16ου αιώνα, ιδρυτής της Μονής του Αγίου Διονυσίου «του εν Ολύμπω». Μεταξύ των ευεργετών της θα συμπεριληφθούν, τον 17ο και 18ο αιώνα, ο Τσάρος της Ρωσίας Μιχαήλ και οι ηγεμόνες των παραδουνάβιων χωρών, που θα την ενισχύσουν και θα επιτρέψουν στους μοναχούς της να διενεργούν εράνους για την οικονομική της ενίσχυση. Μόνιμη αιτία διένεξης της Μονής Φιλοθέου με την Μονή της Μεγίστης Λαύρας υπήρξαν τα Κελιά του Μιλοποτάμου και Κραββάτου, που διεκδικούσαν και οι δύο Μονές. Τελικά, στα τέλη του 16ου αιώνα, με πατριαρχικά σιγίλια, επιδικάσθηκαν στην Μονή της Λαύρας. Από τη Μονή Φιλοθέου προέρχεται μία από τις σημαντικότερες μορφές του Ορθόδοξου μοναχισμού, ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Φεύγοντας από εκεί θα κηρύξει στους σκλαβωμένους Έλληνες το Ευαγγέλιο, μέχρι να βρει μαρτυρικό θάνατο από τους Τούρκους, τον Αύγουστο του 1779. Το 1900 η Μονή θα βρεθεί σε άσχημη οικονομική κατάσταση και θα βοηθηθεί από την Ιερά Κοινότητα που θ’ αναλάβει την κηδεμονία της. Από τα πλέον αξιόλογα κειμήλια της Μονής Φιλοθέου θεωρείται η φορητή εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας, που η παράδοση θέλει να έχει σωθεί από τη μανία της εικονομαχίας, για να φτάσει μόνη της στο Άγιον Όρος, και το χέρι του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, χάρισμα του Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου. Στην Τράπεζα της Μονής υπάρχουν τοιχογραφίες του 1540 από τον Αγιογράφο Τζώρτζη, από την Κρήτη. Το Καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και στη Μονή υπάγονται 12 Κελιά, που είναι κτισμένα στην γύρω περιοχή και άλλα 2 στις Καρυές.