ΜΟΝΗ ΤΡΙΤΗ
Πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης Κλεωναί, σε ένα ήρεμο και γαληνεμένο τοπίο στην βορειοανατολική πλευρά της αθωνικής χερσονήσου, είναι κτισμένη η περίφημη μεγάλη Μονή των Ιβήρων. Η Ιερά Μονή ιδρύθηκε από τον Άγιο Ιωάννη τον Ίβηρα, στο τέλος του 10ου αιώνα μ.Χ., λίγο μετά από τις Μονές της Λαύρας και του Βατοπεδίου. Μεταξύ των αρχικών ευεργετών-ιδρυτών της αναφέρεται ο Ιωάννης Τορνίκιος, που υπήρξε πριν από το μοναχικό του βίο Αυλάρχης (Κουροπαλάτης) στην αυλή του Δαυίδ, Ρώσου ηγεμόνα της περιοχής της Ιβηρικής (σημερινής Ρωσικής Γεωργίας). Κατά τη διάρκεια του μοναχικού του βίου, μετά από παράκληση του Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Βασιλείου Β΄, ο Τορνίκιος θα εγκαταλείψει για λίγο το μοναχικό σχήμα και θα βοηθήσει τον Αυτοκράτορα στη συντριβή της επανάστασης του Στρατηγού Βάρδα, του ‘’Σκληρού’’. Μετά το πέρας της αποστολής του, ο Τορνίκιος θα επανέλθει στο μοναχικό σχήμα και έχοντας την ευγνωμοσύνη, αλλά και την υλική βοήθεια του Αυτοκράτορα Βασιλείου, θ’ αρχίσει την ανέγερση μιας νέας Μονής κοντά στα ερείπια της παλιότερης Μονής του Κλήμεντος. Η νέα Μονή, λόγω της καταγωγής των ιδρυτών της, θα ονομασθεί Μονή Ιβήρων (Γεωργιανών) και στους πρώτους αιώνες της ακμής της θα μονάσει σ’ αυτήν μεγάλος αριθμός Γεωργιανών και Ρώσων μοναχών. Η Μονή γρήγορα θα μεγαλώσει, αποκτώντας μοναστήρια και μετόχια εκτός του Άθω, μέχρι να βρεθεί και αυτή αντιμέτωπη, όπως άλλωστε το σύνολο των αγιορείτικων μοναστηριών, με τις επιδρομές των Καταλανών και τις διώξεις των Ενωτικών τον 13ο και 14ο αιώνα. Το 1821 η Μονή θα έχει εθνική δράση, δωρίζοντας τμήμα της περιουσίας της για τις ανάγκες του αγώνα. Σε αυτήν θα μονάσει για λίγο και ο μάρτυρας του Έθνους Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄. Στη σύγχρονη περίοδο η Μονή θα υποστεί το 1845 και το 1865 σημαντικές καταστροφές από πυρκαγιές και τμήματά της θα ανεγερθούν εκ νέου. Το Καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στην εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η Μονή διαθέτει πλουσιότατα κειμήλια και βιβλιοθήκη. Σ’ ένα από τα 17 παρεκκλήσια της Μονής είναι εγκατεστημένη η θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς της Πορταΐτισσας, φορτωμένη με θρύλους και παραδόσεις. Στη Μονή Ιβήρων ανήκει η Σκήτη του Προδρόμου.