Οι είκοσι ιερές μονές της Αθωνικής χερσονήσου ,αποτελούν σύνθετα κτιριακά συγκροτήματα, που ανεγέρθηκαν και αναπτύχθηκαν με κέντρο τους το Καθολικό, τον κεντρικό ναό. Τα συγκροτήματα αυτά εξωτερικά περιβλήθηκαν με προστατευτικά τείχη, με κτίρια φρουριακού χαρακτήρα χτισμένα περιμετρικά και με αμυντικούς πύργους προκειμένου να αντεπεξέλθουν σε ποικίλες αντίξοες καταστάσεις. Κοντά στο Καθολικό που αποτελεί τον πυρήνα της μοναστικής ζωής και βρίσκεται στο μέσο της αυλής, βρίσκονται συχνά το καμπαναριό, και η τράπεζα. Η τελευταία συνοδεύεται από το μαγειρείο, το μαγκηπείο και άλλους βοηθητικούς χώρους. Στα περιμετρικά κτίρια έχουμε τις πτέρυγες ή κόρδες που στεγάζονται τα κελιά των μοναχών, το αρχονταρίκι για την φιλοξενία των προσκυνητών, το ηγουμενείο και το συνοδικό Επίσης το γηροκομείο , το νοσοκομείο και η βιβλιοθήκη. Σε χώρο ιδιαίτερα προστατευμένο, κάποτε στον πύργο, βρίσκεται το Εικονοφυλάκιο και το Σκευοφυλάκιο, όπου φυλάσσονται εικόνες ,σκεύη, κειμήλια και αρχεία. Στους ισόγειους και υπόγειους χώρους των πτερύγων έχουμε το δοχειό και το ορειό, το λαδαριό, το κρασαριό, το βαγεναριό, το κηροπλαστείο κ.α. Έξω από τον περίβολο της μονής βρίσκονται ακόμα ο κοιμητηριακός ναός, τα εργατόσπιτα, το βορδουναριό, ο μύλος, το μηχανουργείο, ξυλουργείο, κ.ά. Ο αρσανάς δηλ. το νεώριο της μονής είναι συχνά προστατευμένος με όρμο και πύργο και συνοδεύεται από ψαρόσπιτα, ξυλαποθήκες και άλλα βοηθητικά κτίσματα. Οι είκοσι ιερές μονές του Αγίου Όρους με την ιεραρχική τους σειρά είναι:

• Μεγίστης Λαύρας
• Βατοπεδίου
• Ιβήρων
• Χιλανδαρίου
• Διονυσίου
• Κουτλουμουσίου
• Παντοκράτορος
• Ξηροποτάμου
• Ζωγράφου
• Δοχειαρίου
• Καρακάλου
• Φιλοθέου
• Σίμωνος Πέτρας
• Αγίου Παύλου
• Σταυρονικήτα
• Ξενοφώντος
• Οσίου Γρηγορίου
• Εσφιγμένου
• Αγίου Παντελεήμονος
• Κωνσταμονίτου